De mieren (Formicidae) van Vlaanderen.
Inleiding
Formicidae : Formicinae : Formica : Formica : Formica truncorum
Formica truncorum Fabricius
Datum van de beschrijving: 1804
Beschreven door: Fabricius, pagina(s) 403.
Referentie van de originele beschrijving:
- Fabricius, J.C., 1804. Systema Piezatorum. Carolum Reichard, Brunsviga. 439 pp.
Synoniemen:
- Formica staegeri Stitz
- Formica rufa truncicola Nylander
- Formica truncicolo-pratensis Forel
- Formica rufa var. truncicolo-pratensis Forel
- Formica rufa st. truncicola-pratensis Forel
- Formica rufa subsp. pratensis var. truncicolo-pratensis Forel
- Formica rufa pratensis var. truncicolo-pratensis Forel
- Formica rufo-truncicola Ruzsky
- Formica truncorum var. staegeri Stitz
- Formica rufa var. truncicolopratensis Forel
- Formica rufa subsp. truncicola var. truncicolo-pratensis Forel
- Formica truncorum var. menozzii Stitz
- Formica Truncicola Nylander
- Formica rufa subsp. truncicola Nylander
- Formica rufa st. truncicola Nylander
- Formica truncicola truncicola Nylander
- Formica stitzi Stitz
- Formica truncicola var. rufo-truncicola Wasmann
- Formica truncicolopratensis Forel
- Formica pratensis var. truncicola-pratensis Forel
- Formica simulata Smith
- Formica rufotruncicola Ruzsky
- Formica truncorum ab. stitzi Stitz
- Formica truncicola Nylander
- Formica rufa var. truncicola Nylander
- Formica rufa var. truncicola-pratensis Forel
- Formica rufa var. rufotruncicola Ruzsky
- Formica rufa (f. intrm.) rufo-truncicola Ruzsky
- Formica rufa subsp. truncicola ab. stitzi Krausse
- Formica menozzii Stitz
- Formica rufa rufa var. rufo-truncicola Ruzsky
- Formica rufa r. truncicola Nylander
- Formica pratensis var. truncicolo-pratensis Forel
Nederlandse naam: stronkmier
* * * * *
typebeschrijving
31. F. ferruginea, abdomine ovato nigro: segmento primo ferrugineo.
Habitat in truncis emortuis Moraviae Dom. Schott.
Omnino distincta a F. viatica, magis affinis F. testaceae. Antennae ferrugineae: articolo primo nigro. Mandibulae hujus generis, fornicatae, extrorsum crissiores. Caput et thorax ferruginea, immaculata. Squama petiolaris elevata, rotundata, integra. Abdomen ovatum, nigrum, segmento primo ferrugineo. Pedes rufi. Alae obsrurae.
* * * * *
Op deze foto is duidelijk te zien dat deze mier van de Formica rufa groep gemakkelijk is te onderscheiden van onze andere bosmieren door de helle roodbruine kleur van zowel kop, mesosoma als de schub. Bovendien is het ganse lichaamsoppervlak voorzien van afstaande haren.
Het duidelijke kleurverschil en de sterke beharing maakt echter niet alleen het onderscheid met onze andere bosmieren. Ook de koepelnesten van deze mier zijn meestal van een bescheidener hoogte en omvang dan de soms reusachtige nesten van F. rufa en F. polyctena. Bovendien haalt de bevolkingsdichtheid van F. truncorum het niet van de andere bosmieren. Daar waar bv F. polyctena kan uitgroeien tot een miljoenenvolk dient de stronkmier het te stellen met 'maar' zo'n paar duizend tot enkele tienduizenden werksters. Door het feit dat de nesten van de stronkmier minder opvallend zijn dan die van de andere rode bosmieren zou het kunnen dat ze door de minder ervaren mierenkenner niet als dusdanig worden opgemerkt. Toch blijft de vondst in het oosten van de provincie Luik (Wegnez, P. et al., 2010) een uniek gebeuren en is het vermoedelijk een geïsoleerde kolonie. In tegenstelling tot de aanwezigheid van de stronkmier in Ommen (Nederland) waar echt sprake is van een geïsoleerde kolonie (Mabelis, A.A., 1987) kunnen we de aanwezigheid in de provincie Luik enigszins verklaren door kolonisatie vanuit het nabije Eifelgebied in Duitsland waar F. truncorum ook werd waargenomen.
Als reactie op de publicatie van Philippe Wegnez et al. kregen we een bericht van Marc Van der Stappen met de mededeling dat hij in 1986 een ongevleugeld wijfje verzamelde op een verlaten rangeerterrein te Treigne. Dit wijfje bevindt zich in zijn persoonlijke collectie en zijn waarneming voegen we graag toe aan de databank van de mieren van België.
* * * * *
